Bunu Yapan Emekli Oluyor! Kademeli Emeklilik Düzenlemesi Geliyor

SGK'nın eski Başmüfettişi İsa Karakaş, 8 Eylül 1999 tarihinden önce ve sonra sadece 1 gün aranın, milyonlarca çalışanı 20 yıla kadar uzanan bir tutsaklığa mahkum ettiğini ifade etti. Karakaş'a göre, seçim döneminde aceleyle gerçekleştirilen EYT düzenlemesi, kademeli emeklilik bekleyen 4 milyondan fazla kişiyi mağdur ederek, siyasetin gündemini sarsacak 'adaletsizlik bombası' yarattı.

MAĞDURİYETİ ARTIRAN SORU: "BENİM SUÇUM NE?"

Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) problemi, 2023'te yapılan düzenleme ile bir nebze çözülmüş görünse de, arkasında daha büyük bir sorun ve milyonlarca yeni mağdur bırakmıştır. SGK'nın önde gelen isimlerinden İsa Karakaş, Türkiye Gazetesi'ndeki yazısında bu yeni sorunun altını çizerken, kademeli emeklilik bekleyenlerin yaşadığı hayal kırıklığını kaleme aldı.

• Açık ve acı bir gerçek: Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 olan bir işçi, yaş şartı olmaksızın emeklilik hakkından faydalanırken, sadece bir gün sonra, 9 Eylül 1999’da işe başlayan bir diğer çalışan, benzer prim gün sayısına sahip olmasına rağmen emekli olabilmek için tam 17 yıl daha beklemek zorunda kalıyor.

TARİHİN YÜKÜ: SİSTEM NASIL BU NOKTAYA GELDİ?

İsa Karakaş, problemin kökeninin 1960’lar ile 1990’lara dayanan popülist politikalarla sistemin dinamitlendiğini öne sürüyor. Özellikle Süleyman Demirel döneminde emeklilikte yaş şartının kaldırılması ile başlayan bu süreç, sosyal güvenlik denklemini bozdu. Karakaş'a göre, toplanan primlerin verimsiz alanlara aktarılması, sistemin temeline dinamit yerleştirdi.

PLANSIZ EYT DÜZENLEMESİ, YENİ BİR KRİZ ORTAYA ÇIKARDI

Karakaş, 2023’te getirilen EYT düzenlemesinin, bilimsel analizler ve nüfus projeksiyonları yapılmadan, yalnızca siyasi baskılarla yürürlüğe girdiğini vurguluyor. Bu plansız yaklaşım, EYT’liler arasında bile adaletsizlik doğurdu. Bazıları 38 yaşında emekli olabilmişken, kimisi 10-15 yıl beklemek zorunda kaldı. Ancak asıl sorun, EYT'yi kıl payı kaçıran 'kademeli' mağdurları için oluşturuldu.

"KUŞAKSAL ADALETSİZLİK": AYNI JENERASYON, FARKLI TALEPLER

Uzman, en büyük hatanın "kohort" yani kuşak bazlı adil bir geçiş sisteminin oluşturulmaması olduğunu dile getiriyor. Aynı kuşağa mensup, sadece saatler veya günler arası fark olan bireyler arasında 20 yıla kadar varan bir ayrım oluşturuldu. Bu durum, 'kademeli' emeklilik bekleyen milyonlarca insana derin bir adaletsizlik hissi, psikolojik baskı ve gelecek kaygısı getiriyor. Karakaş, "Daha fazla prim ödemelerine rağmen, ileri yaşlarda iş bulma zorluğu ve yoksulluk riskiyle karşılaşma durumu da söz konusu." diyerek sorunların büyüklüğüne dikkat çekiyor.

DÖRT MİLYONLUK GRUP, ÇÖZÜM BEKLİYOR

Bu adaletsizliğin yarattığı mağdur kitlesi 4 milyonu aşıyor. Artık organize bir güç hâline gelen bu topluluk, muhalefet ve medyanın ana gündem maddelerinden biri darbesini vurdu. İsa Karakaş, bu devasa kitlenin, gelecek seçimler dahil birçok karar alma aşamasında "belirleyici" olacağını vurgulayarak siyaseti uyarıyor. Özetle, bir adaletsizliği düzeltme adına atılan plansız bir adım, çok daha büyük bir sosyal ve siyasi krizin kapısını aralamış durumda.